Huidkanker
Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Dit geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. Het aantal patiënten met huidkanker neemt elk jaar toe en is de afgelopen jaren gestegen met bijna 10%.
Jaarlijks worden ongeveer 30.000 nieuwe gevallen gemeld. Momenteel krijgt ruim één op de drie mensen in Nederland een bepaalde vorm van kanker.
Gelukkig is de sterfte aan huidkanker veel lager dan bij de meeste andere tumoren. Maar toch kan huidkanker tot veel gezondheidsproblemen leiden.
De twee meest voorkomende kankers zitten vaak in het gezicht en de behandeling daarvan kan grote littekens opleveren. Bovendien is, met name bij het basaalcelcarcinoom, de kans op een tweede tumor hoog (bijna 50%), dus blijvende controle na de eerste tumor is daardoor noodzakelijk.
De kans om ooit in het leven huidkanker te krijgen is voor Nederlanders op dit moment zo’n 16 %. De ultraviolette straling van de zon wordt als belangrijkste oorzaak gezien. Maar hoe gevaarlijk is huidkanker eigenlijk? En hoe kun je het voorkomen?
Hoe ontstaat huidkanker?
In de meeste gevallen is huidkanker het gevolg van te veel blootstelling aan UV-straling. Deze UV-straling komt van nature voor in zonlicht. Daarnaast wordt UV-straling kunstmatig opgewekt in zonneapparatuur als zonnebanken, hoogtezonnen en solaria. Als de huid te vaak en te lang aan UV-straling wordt blootgesteld kunnen de huidcellen beschadigen. Op langere termijn kan huidkanker het gevolg zijn. Naast de hoeveelheid UV-straling die je huid opvangt tijdens je leven, speelt ook het huidtype een rol. Mensen met een lichte huid die snel verbranden in de zon, hebben een groter risico huidkanker te ontwikkelen dan donker mensen met veel pigment in hun huid.
Het ontstaan van huidkanker houdt verband met:
- De totale hoeveelheid UV-straling die een mens in de loop van zijn leven opdoet. De UV- straling van de zon en zonneapparatuur moeten bij elkaar worden opgeteld.
- Het aantal keren dat iemand verbrandt. Naarmate een mens in zijn leven vaker verbrandt, neemt het risico op huidkanker toe.
- De wisselwerking die UV-straling en cosmetica en bruiningsmiddelen die psoraleen bevatten.
Symptomen
Groeien, dikker worden, een onregelmatige vorm krijgen, jeuken, snel bloeden, gaan zweren en satellieten krijgen (kleine moedervlekjes die vlak bij de originele moedervlek ontstaan) zijn mogelijke voorbodes van het kwaadaardig worden van een moedervlek. Er komen trouwens ook melanomen voor die geen pigment hebben en dus niet bruin/zwart zijn.
Bij het basaalcelcarcinoom en het plaveiselcecarcinoom – die er vaak een beetje als een wrat uitzien – zijn groei, onregelmatiger worden en gaan zweren de meest voorkomende kenmerken van het kwaadaardig worden.
Behandelingen
De toegepaste behandelingen bij huidkanker zijn:
- Operatie (chirurgie)
- Bevriezing (cryotherapie)
- Fotodynamische therapie (behandeling met licht)
- Curettage (wegschrappen) in combinatie met electrocoagulatie (wegschroeien)
- Lokale chemotherapie (behandeling met celdodende medicijnen)
- Immunotherapie (behandeling met medicijnen die een afweerreactie tegen kankercellen stimuleren.
Huidkankers worden meestal chirurgisch verwijderd.
Algemeen geldt dat des te kwaadaardiger de tumor, des te ruimer er gesneden moet worden. Bestraling wordt nauwelijks toegepast bij huidkanker, vanwege de goede bereikbaarheid van de tumor. En chemotherapie komt alleen in aanmerking bij uitzaaiingen.
